بلبرینگ به زبان ساده

بلبرینگ به زبان ساده، در این مقاله قصد داریم انواع بلبرینگ‌ها را برای شما کالبد شکافی کنیم، واژه بلبرینگ از دو واژه انگلیسی (Ball + Bearing) ساخته شده است که معنای تحت لفظی آن Ball به معنای توپ و Bearing بمعنای محل نشست است و در صنعت کاربرد بسیار زیادی دارد، کار اصلی بلبرینگ‌ها جلوگیری از کشیده شدن دو جسم به یکدیگر می‌باشد.
در نتیجه سطحی که دو جسم با هم تماس دارند را کم می‌کند و اصطکاک بین دو سطح را به مقدار بسیار زیادی کاهش می‌دهد.

اختراع و تولید بلبرینگ‌ها را به جرائت می‌توان یک انقلاب صنعتی نام برد چرا که بدون اختراع بلبرینگ‌ها تولید بسیاری از دستگاه‌های صنعتی غیر ممکن بود. بلبرینگ که غالباً به اشتباه به عنوان تمام یاتاقان‌ها اطلاق می‌شود در حقیقت یک زیر مجموعه از دسته‌بندی یاتاقان‌های غلطشی است.

یاتاقان‌ها به دو دسته یاتاقان غلطشی و لغزشی تقسیــم‌بندی می‌شوند که در ادامه آنهـــا را بررسی خواهیم کرد اما قبل از آن بد نیست که بدانید کلمه یاتاقان در اصل ریشه ترکی دارد و به معنای جای خواب است.

شبدیز مارکت تامین کننده ی انواع دیسک و صفحه

یاتاقان و ارتباط آن با بلبرینگ در چیست؟

همانطور که اشاره شد یاتاقان‌ها به دو زیر مجموعه یاتاقان‌های غلطشی و یاتاقان‌های لغزشی تقسیم‌بندی می‌شوند و در صنعت هر کدام کاربرد ویژه‌ایی دارد. یاتاقان‌های لغزشی دارای اصطکاک شروع به حرکت بالایی می‌باشند ولی در گشتاور‌های بالا می‌توان از آن‌ها زیاد استفاده کرد در عوض یاتاقان‌های غلطشی دارای اصطکاک شروع به حرکت پایینی می‌باشد ولی توان تحمل گشتاور بالایی را ندارد و به سرعت تخریب می‌شوند.

یاتاقان‌های غلطشی

رولبرینگ‌ها و بلبرینگ‌ها جزء دسته‌بندی یاتاقان‌های غلطشی تقسیم‌بندی می‌شوند که خود به لحاظ تقسیم‌بندی زیردسته‌های گوناگونی دارند.

تفاوت بلبرینگ‌ها و رولبرینگ‌ها در چیست؟ اگر اجزای غلتطنده داخل یاتاقان ساچمه کروی باشند به آن بلبرینگ و اگر اجزای غلطتنده رول غلطتکی باشند به آن رولبرینگ می‌گویند.

یاتاقان‌های غلطشی از نوع بلبرینگ‌ها

بلبرینگ به زبان ساده به چهار دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند:

بلبرینگ‌های شیار عمیق Deep Groove Ball Bearings
بلبرینگ‌های خود تنظیم Self Aligning Bearings
بلبرینگ‌های تماس زاویه‌ایی Angular Contact Ball Bearings
بلبرینگ‌های کف گرد Thrust Ball Bearings

هر کدام از بلبرینگ‌های فوق در صنعت، کاربرد خاص خودشان را دارند و استفاده بــه جای یکدیگر خارج از استاندارد‌های مهندسی می‌باشد.

آشنایی با دیسک و صفحه ی شایان صنعت

۱) بلبرینگ شیار عمیق Deep Groove Ball Bearings

بلبرینگ‌های شیارعمیق باز به دو زیر دسته بلبرینگ‌های شیارعمیق یک ردیفه و بلبرینگ‌های شیارعمیق دو ردیفه تقسیم‌بندی می‌شوند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارد، بلبرینگ شیارعمیق با توجه به طراحی ساده‌ای که بین انواع بلبرینگ‌ها دارند از دامنه کاربرد بسیار زیادی برخوردار می‌باشد.

بلبرینگ‌های شیارعمیق توانایی کارکرد در سرعت‌های بالا را دارد و به همین خاطر بلبرینگ شیار عمیق غیر قابل تفکیک می‌باشد. بلبرینگ‌های شیارعمیق دارای قیمت های متنوع در بازار می‌باشند، از نمونه بلبرینگ‌های پر فروش این دسته می‌توان به بلبرینگ ۶۰۸ که کاربرد بسیار زیادی در دستگاه‌های مختلف مانند: دریل‌ها، جاروبرقی‌ها، اسپینر‌ها و … دارد اشاره کرد.

بلبرینگ شیار عمیق شیار عمیق تک ردیفه و دو ردیفه هم قابلیت تحمل بار شعاعی و هم محوری را دارند و باتوجه به نوع طراحی مهندسی بکار ‌می‌روند.

بد نیست که در اینجا اشاره‌ایی هم به بار شعاعی و با محوری داشته باشیم:

بار شعاعی چیست؟ باری که در راستای شعاع به یاتاقان وارد می‌شود بار شعاعی نام دارد.

بار محوری چیست؟ باری که در راستای محور به یاتاقان وارد می‌شود بار محوری نام دارد.

بلبرینگ

۲) بلبرینگ تماس زاویه‌ایی Angular Contact Ball Bearings

بلبرینگ‌ها‌ی تماس زاویه‌ایی که معمولاً در تماس زاویه‌ایی ۱۵، ۲۵، ۴۰ درجه ساخته می‌شوند و خیلی بهتر از بلبرینگ‌های شیار دار قادر به تحمل نیرو‌های محوری بالا می‌باشند.

اگر بار محوری اعمالی دایمی نباشد و یا نسبت به بار شعاعی به بار محوری از مقدار مجاز تعیین شده به واسطه زاویه تماس بالاتر باشد باید از دو بلبرینگ روبروی هم در شفت استفاده شود تا شفت در هر دو جهت محوری ثابت شود.

جهت دست یافتن به بهترین وضعیت تقسیم بار و غلطش ساچمه‌ها باید هنگام مونتاژ کردن موقعیت محوری این دو بلبرینگ را دقیقاً تنظیم کرد تنظیم موقعیت محوری بلبرینگ‌ها مانع جدا شدن بیش از حد بلبرینگ‌ها در اثر اختلاف حرارتی شفت و نشیمنگاه بلبرینگ می‌گردد. راهنمای نحوه نصب بلبرینگ‌ها را در اینجا مطالعه بفرمایید. همچنین در مورد انواع بلبرینگ‌ها‌ی تماس زاویه‌ایی، در اینجا صحبت شده است.

خرید از نمایندگی شایان صنعت

۳) بلبرینگ خود تنظیم Self Aligning Ball Bearings

بلبرینگ‌های خود تنظیم همانطور که از نام آن پیداست قابلیت تنظیم و ناهمراستایی شفت را دارد جالب است بدانید که این بلبرینگ‌ها اولین بار توسط استوان وینگویست (Sven Wingqvist) بنیان‌گذار شرکت SKF ( بلبرینگ اس کا اف ) ابداع و ساخته شد.

استوان وینگویست که سر مهندس بخش تعمیرات یک شرکت نساجی بود از عملکرد ضعیف بلبرینگ‌های معمولی در تحمل ناهمراستایی شفت ناراضی بود که موجب می‌شد دستگاه‌ها پس از مدتی کارکرد محورشان به شدت گرم کند و دستگاه از کار بیافتد.

او پس از ابداع این بلبرینگ‌ها و نتیجه گرفتن از عملکرد آن شرکت خود که همان شرکت SKF است را بنیان‌گذاری کرد. امروزه این نوع از بلبرینگ‌ها کاربرد زیادی در صنعت چوب، ماشین آلات کشاورزی و نوار نقاله‌ها دارند.

۴) بلبرینگ‌های کف گرد Thrust Ball Bearings

بلبرینگ‌های کف گرد که یکی از بلبرینگ‌های پر کاربرد در صنعت می‌باشد به صورت یکطرفه و دوطرفه طراحی شده‌اند حرکت نیرو‌های محوری زیادی را قبول می‌نماید ولی نمی‌توانند تحت تنش نیرو‌های شعاعی قرار بگیرند پس در هیچ شرایطی بلبرینگ‌های کف گرد یکطرفه نباید تحت اثر نیروی شعاعی قرار بگیرند.

بلبرینگ‌های کف گرد همیشه باید بار محوری متوسط به طور ثابت اعمال گردد. موارد استفاده از بلبرینگ‌های کف گرد، برای پذیرش نیرو‌های محوری در اسپیندل‌ها با دور بالا می‌باشد. یکی از محدودیت‌های بلبرینگ‌های کف گرد ارتفاع نسبتاً زیاد لبه‌های آن است که همین مورد سبب توسعه رولبرینگ‌های کف گرد سوزنی شده است.