آشنایی با انواع یاتاقان

یاتاقان‌ها انواع مختلفی دارند که با توجه به کاربردشان از آن‌ها استفاده می‌شود. این انواع که در طراحی و ساخت متفاوت هستند، با توجه به طراحی‌شان وظیفه‌ خود را انجام می‌دهند. انواع یاتاقان عبارتند از؛

یاتاقان لغزشی

لایه‌های مختلف مواد یاتاقان روی هم و به ترتیب قرار گرفته و ایجاد یک محفظه‌ محافظ می‌کنند. این یاتاقان‌ها معمولا به عنوان نگهدارنده و محافظ حرکات استفاده می‌شوند.

یاتاقان‌های غلتشی

از دو رینگ و تعدادی ساچمه بین آن‌ها تشکیل می‌شود. ساچمه‌ها مماس با هم هستند اما از توری‌‌های برنجی برای جداسازی آن‌ها استفاده می‌شود. فاصله‌ی دو رینگ و قطر ساچمه‌ها در تمام قسمت‌های یاتاقان غلتشی برابر است. این نوع بیشتر برای یاتاقان‌ها متحرک استفاده می‌شود.

شبدیز مارکت تامین کننده ی انواع دیسک و صفحه

یاتاقان زدن چیست؟

بیشتر از نام خود یاتاقان، اصطلاح یاتاقان زدن مورد استفاده‌ استادکاران مکانیک است. این اصطلاح یک معنی کلی دارد و آن نقص در عملکرد یاتاقان است. یاتاقان مهم‌ترین بخش چرخشی موتور خودرو است. چرا که مانع از ایجاد اصطکاک بین قطعات فلزی در حال حرکت و چرخش می‌شود و بنابراین حرکت آن‌ها را راحت‌تر و سریعتر می‌سازد. یاتاقان در موتور خودرو، میل‌لنگ را در لایه‌ای از روغن به صورت غلطان نگه می‌دارد و درعین فراهم آوردن امکان حرکت دورانی راحت‌تر از سایش آن به سطوح دیگر جلوگیری می‌کند. حال اگر به هر دلیلی این لایه‌ روغن بین یاتاقان و میل‌لنگ تشکیل نشود، سایش بین فلزات اتفاق افتاده و با اصطکاک زیاد و مداوم آن‌ها دما را بالاتر برده و لایه‌های یاتاقان ابتدا ساییده و بعد ممکن است ذوب شوند. این نقص را که موجب استهلاک و آسیب شدید قطعاتی چون میل‌لنگ می‌شود یاتاقان زدن می‌گویند.

آشنایی با دیسک و صفحه ی شایان صنعت

دلایل یاتاقان زدن خودرو چیست؟

در ابتدا باید این نکته‌ مهم را ذکر کرد که یاتاقان از جمله قطعات مصرفی و با استهلاک بالای خودرو است که باید برای جلوگیری از آسیب به قطعات دیگر در دوره‌های زمانی مشخص تعویض شود. اما در کنار آن، عواملی نیز هستند که رعایت آن‌ها می‌تواند طول عمر مفید یاتاقان را افزایش داده و رعایت نکردن آن‌ها منجر به یاتاقان زدن و خرابی این قطعه شود. این عوامل به این شرح هستند:

عدم تعویض به موقع روغن

روغن موتور اصلی‌ترین ماده برای عملکرد صحیح یاتاقان است و تعویض نکردن دوره‌ای آن در زمان مقرر منجر به سه اتفاق و در نهایت خرابی یاتاقان و دیگر قطعات موتور می‌شود. این ۳ اتفاق عبارتند از؛ کاهش لغزندگی روغن، کثیفی بیش از حد آن و کاهش سطح آن در اثر حرارت بالای موتور. البته این سه معضل به مرور در روغن موتور ایجاد می‌شود اما وقتی از زمان تعویض آن بگذرد، باعث می‌شود که روغن کافی به یاتاقان‌ها نرسد و در کار آنها ایجاد اخلال کند.

رانندگی با دور موتور بالا

سرعت حرکت بیش از حد موتور، ممکن است خارج از توان یاتاقان باشد و دمای بالای ایجاد شده در اثر احتراق، ایجاد اصطکاک زیادی کند. در نتیجه به یاتاقان و دیگر بخش‌های موتور آسیب جدی وارد شود.

یاتاقان

استفاده از روغن بی‌کیفیت

روغن‌های بی‌کیفیت خاصیت لغزندگی و روان‌کاری لازم را ندارند و ایجاد اشکال در کار یاتاقان می‌کنند.

رسو‌ب‌گیری بیش از حد روغن

نشستن رسوبات زیاد در فیلتر باعث می‌شود که خاصیت خود را از دست داده و آلاینده‌ها و رسوبات وارد روغن شده در آن ته‌نشین شوند. این مساله ایجاد معضل در پمپ روغن کرده و باعث می‌شود روغن به خوبی به سمت یاتاقان‌ها پمپ نشود و به همه‌ی آن‌ها به یک اندازه نرسد.

اخلاط آب و روغن

این معضل که در اثر نقص در عملکرد واشر سر سیلندر و نشت آب خنک کننده‌ سیلندرها به درون روغن ایجاد می‌شود، منجر به کاهش خاصیت لغزندگی روغن و در نتیجه نقص در کار یاتاقان می‌شود.

یکی از اصلی‌ترین دلایل یاتاقان زدن، علاوه بر نقص در روغن موتور به هر دلیل، بالا رفتن دمای موتور و در نتیجه افزایش اصطکاک قطعات است. دمای موتور ممکن است به هر دلیل مانند خرابی رادیاتور، کاهش حجم آب موتور و یا قفل شدن ترموستات بالا برود. بنابراین دقت به این موارد و انجام تعمیرات لازم در این قطعات می‌تواند مانع از یاتاقان زدن موتور شود.

خرید از نمایندگی شایان صنعت

علائم یاتاقان زدن موتور چیست؟

یاتاقان زدن علامت‌های مشخصی دارد که در صورت مشاهده‌ هر یک باید به سرعت اقدام به تعمیر خودرو کرد. همچنین باید در صورت مشاهده‌ آ‌ن‌ها تا حد امکان از کار کردن با خودرو اجتناب ورزید. این علائم عبارتند از؛

۱. صدای تق‌تق

این صدا، بیشتر هنگام فشار دادن پدال گاز یا شتاب گرفتن خودرو به گوش می‌رسد. در این حالت، با بالاتر رفتن دور موتور از ۱۲۰۰ دور در دقیقه، صدای برخورد دو قطعه‌ فلزی به هم کاملا شنیده می‌شود. در این صورت باید سریعا به تعمیرگاه مراجعه شود.

۲. قفل شدن موتور

در این حالت، به دلیل اصطکاک بالای قطعات، موتور به هیچ‌عنوان روشن نمی‌شود و شروع به کار نمی‌کند.

۳. روشن شدن چراغ موتور

یکی از نشانه‌های جانبی یاتاقان زدن نیز می‌تواند روشن شدن چراغ موتور و یا چشمک زدن آن باشد.